Η Λεπέν ελπίζει σε εκλογικό θρίαμβο

Ο πρώτος γύρος των περιφερειακών εκλογών στη Γαλλία ξεκινά σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία, καθώς οι πολίτες μετά βίας συνέρχονται από τη δεύτερη τρομοκρατική επίθεση σε λιγότερο από ένα χρόνο. Με τη χώρα να βρίσκεται ακόμη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και τους πολίτες να φοβούνται νέες πράξεις βίας από ακραίους ισλαμιστές, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Εθνικό Μέτωπο, το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν, βρίσκεται σε ανοδική πορεία, έχοντας υιοθετήσει μια ρητορική υπέρ του νόμου και της τάξης και κατά των μεταναστών. Σε μεγάλο βαθμό η προσδοκία αυτή οφείλεται στον απόηχο των τρομοκρατικών επιθέσεων της 13ης Νοεμβρίου στο Παρίσι.

Από την άλλη η Ένωση Γάλλων Μουσουλμάνων Δημοκρατών (UDMF) κάνει το ντεμπούτο της στις αυριανές περιφερειακές εκλογές, προσδοκώντας να αντικρούσει το ανερχόμενο κύμα της ισλαμοφοβίας και να προσφέρει ένα βήμα έκφρασης στα 5 εκατομμύρια μουσουλμάνους της Γαλλίας.

Αυτές οι εντάσεις ανάμεσα στο Ισλάμ και την πολιτική κατάσταση στη Γαλλία είναι ιδιαίτερα ορατές στα υποβαθμισμένα προάστια του Παρισιού, όπου το Εθνικό Μέτωπο έχει τοιχοκολλήσει αφίσες με δύο γυναικεία πρόσωπα – μια νεαρή γυναίκα που φορά σκούφο του σκι και είναι βαμμένη με τα χρώματα της γαλλικής σημαίας και μια άλλη με μπούρκα. Το σλόγκαν έχει ως εξής: «Επιλέξτε το προάστιό σας».

«Το Ισλάμ και τα προάστια έχουν μπει σήμερα στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης» σχολιάζει ο Αλεξάντρ Πιέτρ, κοινωνιολόγος της ερευνητικής ομάδας Κοινωνίες, Θρησκείες και Εκκοσμίκευση (GRSL) με έδρα το Παρίσι. «Είναι φυσιολογικό μια πληθυσμιακή ομάδα που αισθάνεται αποκλεισμένη να ψάχνει έναν δρόμο για να εκφραστεί. Σε αυτούς απευθύνεται η UDMF». Ωστόσο το κόμμα δεν ελπίζει σε μεγάλο αριθμό ψήφων. Το να φέρει τους μουσουλμάνους στις κάλπες, ιδίως τους νέους, λογίζεται ως μία πρώτη νίκη.

«Πρέπει να εμπλακούν» εξηγεί ο Καλίντ Μαζίντ, πρόεδρος της Ένωσης Γάλλων Μουσουλμάνων Δημοκρατών. «Αν δεν παίξουν ένα ρόλο σήμερα, πολλοί άνθρωποι θα φτιάξουν νόμους εναντίον τους στο μέλλον». Πολλοί υποψήφιοι της UDMF προέρχονται από τη μεσαία τάξη. Οι μισοί είναι γυναίκες, πολλές από τις οποίες δεν φορούν μαντίλα. Το κόμμα αγωνίζεται για βασικά θέματα όπως η εκπαίδευση, η απασχόληση και το περιβάλλον, με πρόγραμμα παρόμοιο με εκείνο άλλων αριστερών γαλλικών κομμάτων. Αλλά δραστηριοποιείται επίσης και σε τομείς όπως η ανάκληση της απαγόρευσης της μαντίλας στα σχολεία, θέμα το οποίο κρούει μια ευαίσθητη χορδή των μουσουλμάνων.

40% για τη Μαρίν Λεπέν;

Η UDMF αποδέχεται επίσημα την ανεξιθρησκία και δεν ορίζεται ως μουσουλμανικό κόμμα. Ωστόσο είναι ένα από τα κόμματα εκείνα που έχουν κατορθώσει να εμφανιστούν ως συνήγοροι των μουσουλμάνων της Ευρώπης, τα περισσότερα ωστόσο έως σήμερα χωρίς μεγάλη επιτυχία. Αντίστοιχα πολιτικά κινήματα έχουν εμφανιστεί στην Ολλανδία και τη Μεγάλη Βρετανία με μικρή απήχηση και χρόνο ζωής. Ένα μουσουλμανικό κόμμα που ιδρύθηκε στην Αλσατία το 1997 συρρικνώθηκε γρήγορα.

Ωστόσο σήμερα, σύμφωνα με τον Αλεξάντρ Πιέτρ, η Ένωση Γάλλων Μουσουλμάνων Δημοκρατών πατάει γερά σε ένα αίσθημα μουσουλμανικής ταυτότητας, η οποία διευρύνεται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. «Το γεγονός ότι επικαλούνται την ανεξιθρησκία και την εκκοσμίκευση, αλλά και τη Γαλλική Δημοκρατία, μπορεί να βοηθήσει, ώστε να αποδαιμονοποιηθούν οι μουσουλμάνοι» σχολιάζει ο γάλλος επιστήμονας.

Μπορεί όμως και να συμβεί το αντίθετο. Το κόμμα επιχείρησε ήδη να κατεβεί σε τοπικές εκλογές μετά τις πρώτες τρομοκρατικές επιθέσεις στο σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo στις 7 Ιανουαρίου του 2015, αλλά αποσύρθηκε από φόβο για την αυξανόμενη ισλαμοφοβία και λόγω των απειλών που δέχθηκαν μέλη του. Γι' αυτό ο Ελιαμίν Σετούλ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού, θεωρεί ότι οι μουσουλμάνοι θα πρέπει να ενταχθούν στα παραδοσιακά κόμματα, εάν επιθυμούν να ακουστεί η φωνή τους.

Από την πλευρά του ο Βαλράντ Σεν Ζιστ, επικεφαλής του ψηφοδελτίου του Γαλλικού Μετώπου στην περιφέρεια Ιλ-ντε-Φρανς, ισχυρίζεται ότι η UDMF ενισχύει τις διακρίσεις. «Το πρόβλημα με το Ισλάμ» λέει «είναι ότι βάζει τον θρησκευτικό νόμο πάνω από τον νόμο του κράτους. Το να συμμετέχεις σε εκλογές με τέτοιους όρους δεν είναι αποδεκτό».

Ωστόσο οι υποψήφιοι του UDMF επιθυμούν να γεφυρώσουν τα χάσματα και όχι να τα διευρύνουν. Αμέσως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι πολλοί από αυτούς τήρησαν ενός λεπτού σιγή για τα θύματα στην Πλας ντε λα Ρεπουπλίκ, γεγονός που αποτέλεσε μια συμβολική κίνηση με σκοπό να στείλει ένα μήνυμα στους πολίτες και τους ψηφοφόρους.

Το αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων μένει να φανεί στις αυριανές εκλογές. Το Εθνικό Μέτωπο πάντως αναμένει μία μεγάλη ιστορική νίκη, εφόσον σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις κυριαρχεί σε έξι από τις δεκατρείς περιφέρειες, ενώ η Μαρίν Λεπέν ελπίζει σε ένα ποσοστό της τάξεως του 40% στην περιφέρεια Νορ-Πα-ντε-Καλαί-Πικαρντί όπου είναι η ίδια υποψήφια.

Ελίζαμπεθ Μπράιαντ / Δημήτρης Ελευθεράκης