Η κλιματική αλλαγή απειλεί ιστορικά μνημεία

Η κλιματική αλλαγή αλλάζει και τα δεδομένα για την προστασία πολιτιστικών μνημείων. Το Φρούριο Κούλες του Ηρακλείου, που χρονολογείται από τον δέκατο έκτο αιώνα, έχει αντέξει πολλά. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο και λόγω αλλαγής της φοράς των ανέμων, απόρροια της κλιματικής αλλαγής, τα τείχη «πολιορκούνται» όλο και περισσότερο από το θαλασσινό νερό που οδηγεί σε διάβρωσή τους.

Το 2002 μεγάλο μέρος της Δρέσδης είχε παραδοθεί στο έλεος των λεγόμενων «πλημμυρών του αιώνα». Από τα ορμητικά νερά δεν είχε γλιτώσει ούτε το ανάκτορο Τσβίνγκερ, ένα από τα αριστουργήματα μπαρόκ αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη. Μετά την καταστροφή ο δήμος προχώρησε στη δημιουργία ειδικής taskforce που ασχολείται με την προστασία έναντι ακραίων καιρικών φαινομένων.

Η χτισμένη πάνω στο νερό πανέμορφη ιταλική πόλη πάλευε ούτως ή άλλως ανέκαθεν με τα κύματα. Η κλιματική αλλαγή ωστόσο ενέτεινε τα ακραία φαινόμενα, φέρνοντας και τις πρωτοφανείς πλημμύρες του 2019 που «βύθισαν» σχεδόν ολόκληρη την πόλη.

Παλαιότερα ο μεγαλύτερος εχθρός των μνημείων ήταν η υγρασία. Σήμερα ο όλο και πιο ξηρός αέρας. Αυτό ισχύει και για το μπαρόκ αρχιτεκτονικής παλάτι Μόριτσμπουργκ στη Σαξονία της Γερμανίας. Εκεί υπάρχει ακόμη μεγάλο μέρος δερμάτινων χαλιών που έπρεπε να συντηρηθούν προσφάτως καθώς είχαν αρχίσει να εμφανίζουν πρώτα «συμπτώματα», κυρίως μικρές σχισμές που αποδίδονται στις περιόδους καύσωνα.

Η πόλη Γκούμπιο στην Ούμπρια της κεντρικής Ιταλίας περιβάλλεται από ένα ιστορικό τείχος που «απειλείται» από την μετατόπιση του εδάφους και την υγρασία. Τμήμα του τείχους υποχώρησε ήδη. Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρότζεκτ επιχειρεί να προστατεύσει αρχαία μνημεία με τη βοήθεια ηλεκτρομαγνητικών scan.

Το γνωστό μνημείο υφίσταται εδώ και 4.000 χρόνια. Η δράση των τυφλοπόντικων στο υπέδαφος είναι τόσο έντονη, που το Στόουνχεντζ κινδυνεύει μακροπρόθεσμα να καταρρεύσει. Τα αίτια σχετίζονται και εδώ με την κλιματική αλλαγή: οι ήπιοι χειμώνες οδηγούν σε αύξηση του αριθμού των ζώων.

Η παλιά πόλη του Βίσμαρ στην βόρεια Γερμανία κινδυνεύει όπως πολλές άλλες παράκτιες πόλεις από την άνοδο της στάθμης των θαλασσών. Σε περίπτωση που συνεχιστεί με τους ίδιους ρυθμούς η υπερθέρμανση του πλανήτη, οι αρχαιολόγοι θα αρχίσουν να ερευνούν την πολιτιστική μας κληρονομιά πλέον κάτω από το νερό. Τον ίδιο κίνδυνο διατρέχουν και η Νάπολη, η Μπριζ και η Κων/πολη.

Η κλιματική αλλαγή δεν επηρεάζει όμως μόνο κτίρια και τα όσα φυλάσσονται σε αυτά. Στις νέες κλιματολογικές συνθήκες θα πρέπει να προσαρμοστούν και πολλά ιστορικά πάρκα και ιστορικοί κήποι, όπως αυτός στο παλάτι Sanssouci του Πότσνταμ. Επί τάπητος διάφορα μοντέλα που έχουν στόχο να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των φυτών.