Η Ελλάδα στη Φραγκφούρτη

Η Φραγκφούρτη παραμένει κάθε φθινόπωρο ο μεγαλύτερος οίκος εμπορίου του βιβλίου. Οι βασικοί εμπλεκόμενοι όμως δεν είναι το κοινό, που μπορεί να επισκεφθεί την έκθεση μόνο το Σαββατοκύριακο, αλλά οι επαγγελματίες του κλάδου: εκδότες, ατζέντηδες, μεταφραστές, συγγραφείς. Η έκθεση της Φραγκφούρτης ωστόσο δεν είναι απλά ένα πεδίο αγοραπωλησίας πνευματικών δικαιωμάτων, αλλά και σεισμογράφος των εξελίξεων. Έτσι τα τελευταία χρόνια το ηλεκτρονικό βιβλίο αποτελεί μια νέα σταθερά της Φραγκφούρτης, το ηλεκτρονικό βιβλίο όχι μόνο σαν νέο προϊόν, αλλά και ως παράγοντας μετασχηματισμού του κλασσικού εντύπου. Επίσης από πέρυσι δίνεται έμφαση στον τομέα της αυτοέκδοσης, όταν δηλαδή συγγραφείς θέλουν τα εκδώσουν τα έργα τους παίρνοντας οι ίδιοι την απόφαση και όχι εξαρτώμενοι από την ετυμηγορία ενός επιμελητή εκδόσεων.

Φινλανδία και Ελλάδα

Κι εκτός από όλα αυτά, εκτός από τα μεγάλα μεγέθη και τις τελευταίες μόδες, η έκθεση της Φραγκφούρτης τιμά κάθε χρόνο και μια διαφορετική χώρα και τη λογοτεχνία της, φέτος είναι η σειρά της Φινλανδίας. Η αραιοκατοικημένη αυτή χώρα του Βορρά, μετά από αιώνες υπό σουηδικό και στη συνέχεια υπό ρωσικό ζυγό μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, έστειλε τώρα στη Φραγκφούρτη περίπου εξήντα συγγραφείς, ενώ κάπου 130 βιβλία φινλανδικής λογοτεχνίας κυκλοφορούν φέτος στα γερμανικά. Όποιος εμφανίζεται στη Φραγκφούρτη επιδιώκει όχι τόσο να περάσει στις δέλτους της ιστορίας της λογοτεχνίας όσο να διασφαλίσει μια θέση στην εκδοτική αγορά. Αυτό επιδίωξε και η Ελλάδα που ήταν τιμώμενη χώρα στη Φραγκφούρτη το 2001. Τότε κυκλοφόρησαν στα γερμανικά μερικές δεκάδες έργα Ελλήνων λογοτεχνών. Άλλα άρεσαν περισσότερο και άλλα λιγότερο στην κριτική, το κοινό επιβράβευσε εκδοτικά ελάχιστα, τότε για παράδειγμα την Ιωάννα Καρυστιάνη, την τελευταία διετία τον Νίκο Δήμου. Ο αδιαμφισβήτητα επιτυχημένος Έλληνας συγγραφέας όμως την τελευταία δεκαπενταετία στον γερμανόφωνο χώρο είναι ο Πέτρος Μάρκαρης με τα αστυνομικά του. Αυτόν τον καιρό μεταφράζεται πυρετωδώς και το τελευταίο βιβλίο του «Τίτλοι τέλους» για να κυκλοφορήσει την άνοιξη από τον ελβετικό οίκο Diogenes.

Νέοι συγγραφείς

Πάντως και φέτος μέσα στον ωκεανό της Φραγκφούρτης υπάρχει η ελληνική σταγόνα. Το ευπαρουσίαστο ελληνικό περίπτερο υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού παρά την περικοπή του προϋπολογισμού του κατά 20% προσπαθεί να ανανεώσει το ενδιαφέρον για την ελληνική βιβλιοπαραγωγή. Για παράδειγμα με μια εκδήλωση για την αστυνομική λογοτεχνία από τον Γιάννη Μαρή μέχρι σήμερα εντός περιπτέρου. Αλλά και εκτός περιπτέρου με την παρουσίαση του ποιητή Βασίλη Αμανατίδη και του πεζογράφου Χρήστου Χρυσόπουλου σε ειδικές εκδηλώσεις την Κυριακή. Στο μεταξύ το ΕυρωπαΊκό Λογοτεχνικό Βραβείο 2014, όπως ανακοινώθηκε στη Φραγκφούρτη, μοιράζεται με άλλους 12 νέους Ευρωπαίους συγγραφείς και ο Μάκης Τσίτας. Ελληνικά μπουμπούκια στο δριμύ περιβάλλον της Φραγκφούρτης.

Σπύρος Μοσκόβου