Έκτακτη σύνοδος για το προσφυγικό με ηχηρές απουσίες

Αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη εσωτερική κρίση των τελευταίων δεκαετιών βρίσκεται η ΕΕ εξαιτίας των δομικών διαφωνιών μεταξύ των κρατών μελών στον τρόπο διαχείρισης των όλων και περισσότερων υποψήφιων προσφύγων, που εισέρχονται στην ευρωπαϊκή επικράτεια μέσω των χωρών της πρώτης γραμμής.

Με πρωτοβουλία του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλωντ Γιούνκερ συναντώνται σήμερα στις Βρυξέλλες δεκαέξι Ευρωπαίοι ηγέτες, οι χώρες των οποίων είτε έχουν άμεση εμπλοκή στο προσφυγικό είτε έχουν τη βούληση να συνεισφέρουν σε μια συμφωνία στη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη και Παρασκευή στις Βρυξέλλες.

Η μεγαλύτερη διαφωνία που δεν μπορεί να ξεπεραστεί στη σημερινή συνεδρίαση αφορά το ερώτημα εάν το προσφυγικό είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα ή αν κάθε χώρα θα πρέπει να το αντιμετωπίσει με ίδια μέσα. Και δεν μπορεί να ξεπεραστεί γιατί με δική τους απόφαση δεν συμμετέχουν οι περισσότερες χώρες της ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες δεν θέλουν να επιδείξουν την αλληλεγγύη τους παίρνοντας πρόσφυγες από την Ελλάδα και την Ιταλία σε περιόδους αύξησης των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη. Θεωρούν ότι η Ευρώπη θα πρέπει να διαθέσει οικονομικά και υλικά μέσα για να βοηθήσει τις χώρες της πρώτης γραμμής αλλά τα άλλα κράτη μέλη δεν έχουν την υποχρέωση να δέχονται πρόσφυγες από την Ελλάδα και την Ιταλία, κινούνται δηλαδή στη λογική του «ο καθένας μόνος του».

Δεν θα υπάρξουν οριστικές αποφάσεις 

Στη σημερινή συνάντηση αναμένεται να συζητηθούν προτάσεις που υποστηρίζονται από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία και τις περισσότερες χώρες, σύμφωνα με τις οποίες η ΕΕ καλείται να εντατικοποιήσει τους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα μέσω της αύξησης του αριθμού των συνοριοφυλάκων και οι αιτούντες πολιτικό άσυλο να οδηγούνται σε κλειστά κέντρα υποδοχής πλησίον των σημείων εισόδου και εντός της κοινοτικής επικράτειας.

Σε αυτά τα κέντρα, που θα χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, θα διαχωρίζονται με σύντομες διαδικασίες οι πρόσφυγες από τους οικονομικούς μετανάστες και στη συνέχεια οι έχοντες δικαίωμα ασύλου θα κατανέμονται σε όλα τα κράτη μέλη, ενώ οι οικονομικοί μετανάστες θα απελαύνονται στις χώρες τους. Μάλιστα ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν προτείνει να επιβληθούν κυρώσεις στις χώρες που αρνούνται να δεχθούν πρόσφυγες από τα κράτη μέλη της πρώτης γραμμής και μεταξύ των κυρώσεων ζητείται η περικοπή των κοινοτικών κονδυλίων που αφορούν έργα υποδομής.

Σήμερα πάντως δεν θα υπάρξουν αποφάσεις γιατί ακόμη κι αν συμφωνήσουν μεταξύ τους οι 16 ηγέτες που συναντώνται στις Βρυξέλλες, αυτοί που δεν συμμετέχουν στη συνάντηση και κυρίως οι Πολωνοί και οι Ούγγροι δεν αναμένεται να δώσουν το «πράσινο φως» στη Σύνοδο Κορυφής.

Στη σημερινή συνάντηση την Ελλάδα εκπροσωπεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες θα υποστηρίξει ότι το προσφυγικό είναι ευρωπαϊκό ζήτημα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες και να υπάρξει δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ των κρατών μελών.

Nίκος Μπέλλος, Βρυξέλλες