1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Slovačka želi da zabrani mRNK vakcine

Luboš Palata
12. oktobar 2024

Komesar slovačke vlade za istragu pandemije Peter Kotlar smatra da su mRNK vakcine opasne i poziva na zabranu. On takođe dovodi u pitanje i samu pandemiju korona virusa.

https://p.dw.com/p/4lcEf
Doza vakcine
Foto: Sebastian Gollnow/dpa/picture alliance

U Slovačkoj, ministarka zdravlja Zuzana Dolinkova podnijela je ostavku. Ona pripada stranci Glas predsjednika, umjerenoj snazi u populističkoj ljevičarsko-desnoj vladi premijera Roberta Fica.

Njena ostavka je uslijedila nakon samo jedanaest mjeseci na funkciji. Ona je to pravdala razlikama u mišljenjima oko budžeta koji predviđa duboke rezove u zdravstvenom sistemu. Odlučujući faktor je možda bio izvještaj koji je prije nedelju dana predstavio vladin predstavnik za istragu o pandemiji KOVID-a Peter Kotlar.

U njemu, on ne samo da dovodi u pitanje samu pandemiju, već i poziva na zabranu vakcinacije mRNA vakcinama koje su razvile zapadne kompanije kao što su Bajontek/Fajzer i Moderna. Stručnjaci mu protivrječe. Prema njihovim riječima, ove vakcine su pomogle da se značajno smanji broj umrlih od virusa i posljedica pandemije.

Zuzana Dolinkova
Slovačka ministarka Zuzana Dolinkova podnijela ostavku možda i zbog izvještaja o vakcinama mRNKFoto: Zuzana Gogova/Getty Images

Upravo to Kotlar negira. „Najteža posljedica čitave izmišljene operacije zvane pandemija KOVID-19 je ugrožavanje zdravlja ljudi i potvrda naivnosti svjetske populacije da bude podsjvesno poslušna“, rekao je on predstavljajući svoj izvještaj.

Protivnici vakcinacije na vlasti u Bratislavi

Na primjer, Kotlar, član vladajuće Slovačke nacionalne partije, oglasio se na Jutjubu tokom pandemije protiv mjera tadašnje vlade i vakcinacije protiv KOVID-a. To mu je donijelo značajnu popularnost, što mu je pomoglo da uđe u parlament.

Kotlar dobija podršku za svoje zagovaranje zabrane mRNK vakcina od samog premijera Fica „Svi znate da sam ja lično uvijek bio protiv vakcinacije eksperimentalnim vakcinama protiv KOVID-a“, rekao je Fico u svom obraćanju naciji koje je objavljeno na Fejsbuku tokom vikenda. On je dodao da ima „mnogo poznanika“ koji su imali značajne zdravstvene probleme nakon što su primili vakcinu protiv KOVID-a. I pozvao Kotlara da otkrije ko se obogatio u Slovačkoj „bespotrebnom kupovinom medicinskog materijala i vakcina“.

Visok mortalitet tokom pandemije

Slovačka je bila među najteže pogođenim zemljama u svijetu po broju umrlih u vezi sa pandemijom. U ovoj srednjoevropskoj državi članici EU sa pet miliona stanovnika, od posljedica korona virusa umrla je 21.000 ljudi.

Nepovjerenje je navelo mnoge Slovake da odbiju zapadne vakcine i željeli su da se vakcinišu samo ruskom vakcinom Sputnjik. U proljeće 2021. tadašnji premijer Igor Matović poslao je vladinu delegaciju u Moskvu radi obezbjeđivanja zaliha Sputnjika. Ali nakon što EU nije priznala rusku vakcinu, ona na kraju nije prihvaćena u Slovačkoj i doze vakcine su morale biti uništene.

Peter Kotlar
Peter Kotlar je izradio za dio javnosti sporni izvještaj o mRNK vakcinamaFoto: Vaclav Salek/CTK/picture alliance

Nema saradnje sa SZO

Ipak, vlada premijera Roberta Fica i dalje ima negativan stav prema mRNK vakcinama i sumnja u pandemiju. Kao prvi korak, ona je najavila da prekida saradnju sa Svjetskom zdravstvenom organizacijom (SZO) po pitanju korone.

„Hajde da bar zajedno napravimo pravi gest tako što ćemo prekinuti davanje preparata mRNK dok se ne dokažu efikasnost i bezbjednost", zahtijevao je Kotlar predstavljajući svoj izvještaj. Najozbiljniji nalaz je da preparati mRNK mijenjaju ljudski DNK, tvrdi on. Vakcine su neadekvatno testirane i stoga su opasne.

„Ovo pokazuje gdje je Slovačka stigla nakon godinu dana pod vladom Roberta Fica“, kaže slovački politikolog Grigorij Mesežnikov, predsjednik Bratislavskog Instituta za istraživanje javnih pitanja (IVO), za DW. „Na kraju krajeva, u vrijeme epidemije KOVID-a, Fico je vjerovatno bio najviši lider pokreta protiv vakcinacije ne samo u Slovačkoj već i širom Evrope.

Bijes naučnika

„Ne možete se boriti protiv nenaučnih činjenica“, rezignirano je rekla ministarka zdravlja Dolinkova najavljujući ostavku. „Ideje gospodina Kotlara i dalje nailaze na podršku u vladajućoj koaliciji, dok u svjetskim naučnim krugovima nemaju podršku.”

Prije upotrebe tokom pandemije, mRNA vakcine su odobrene od strane Evropske agencije za lijekove (EMA). Nobelovu nagradu za medicinu 2023. dobilo je dvoje istraživača Katalin Kariko i Dru Vajsman, koji su otkrićem tehnologije mRNA doprinijeli razvoju vakcina protiv korona virusa.

Shodno tome, u Slovačkoj postoji veliko zgražanje jednog dijela javnosti povodom izvještaja predstavnika vlade. Njegove zaključke opisuju kao pogrešne čak i slovački javni mediji, koji su sve više pod pritiskom vlasti.

Drew Weissman i Katalin Kariko
Nobelovu nagradu za medicinu 2023. dobilo je dvoje istraživača Katalin Kariko i Dru Vajsman - oni su radili na mRNK vakcinamaFoto: Peggy Peterson Photography/Penn Medicine

„Kao naučnici koji se već duže vrijeme bavimo istraživanjem virusa, duboko smo zabrinuti zbog tvrdnji koje je Kotlar iznio javnosti“, saopštila je grupa stručnjaka na sajtu Slovačke akademije nauka. „Iznijeti stavovi osporavaju činjenice koje su pregledane i prihvaćene od strane globalne stručne zajednice i nadležnih organa i izazivaju nelagodu u javnosti.”

Protiv Kotlarovog izvještaja i njegovih zaključaka protestuje i opozicija. Oskar Dvorak, poslanik iz glavne opozicione stranke Progresivna Slovačka i zamjenik predsjednika parlamentarnog odbora za zdravstvo, rekao je novinarima: „Da imamo konkurs za beskorisnost, pobijedio bi Peter Kotlar. Komesar za istragu pandemije nema analizu, nema dokaza, ali on zloupotrebljava svoju funkciju za širenje opasnih dezinformacija".

Pratite nas i na Facebooku, na X-u, na YouTube, kao i na našem nalogu na Instagramu