Izbori u Srbiji i glasovi iz RS: Ljubav ili dodvoravanje?

Ne stišavaju se rakcije opozicionih prvaka u Srbiji na glasove koji dolaze iz Bosnei Hercegovine,  najvećim dijelom iz Republike Srpske. Iako se radi o sitnom uzorku od svega 11.500 prijavljenih, optužbe da se na ovaj način vrši prekrajanje volje građana u Srbiji, besmislene su, poručuju iz Banjaluke.

„U Srbiji nisu rođeni Nikola Tesla, Ivo Andrić, Petar Lubarda, Mihajlo Pupin, Patrijarh Pavle, Meša Selimović, Milutin Milanković, Branko Ćopić, Josif Pančić, Zoran Đinđić, Petar Kočić… Mi iz RS i BiH nikad nismo živjeli u Srbiji. Ali vijekovima živimo i umiremo za Srbiju“, rekao je Kovačević, na optužbe iz opozicije u Srbiji da je  veliki broj građana iz susjednih zemalja organizovano doveden u Beograd  kako bi glasao.

Srbin i Bosanac

Opozicija u Srbiji barata brojkom od 40 hiljada ljudi, za koje tvrde da je vlast fiktivno prijavila u Beogradu kako bi mogli da ostvare biračko pravo. Ipak, mnogi sumnjaju da je brojka prenaglašena ali da sigurno ima zloupotrebe biračkog prava na ovaj način. Prenaglašena ili ne, potredsjednik  Socijaldemokratske partije BiH Vojin Mijatović, upitao je da li ljudi, koji glasaju, imaju principa i obraza i zašto postoji potreba za određivanjem sudbine druge zemlje.

„Gledam slike kako su pohrlile perjanice i Dodikove vlasti ali i opozicije da glasaju u konzulatu Srbije u Banjaluci, ali i po Srbiji. Naravno svi za Vučića“, napisao je Mijatović, navodeći da nikada neće glasati u Srbiji, iako ima dvojno državljanstvo.

„Džaba glasate, džaba se dodvoravate, opet ostajete Bosanci i uvijek ćete biti, jer to je normalno i prirodno, pa koliko god se vi gnušali toga. Imate li principa i obraza ili ste samo rođaci sa sela i biračka mašinerija za gazdu iz Beograda?“, hipotetički se zapitao Mijatović.

Odgovorio mu je predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, koji je na dan glasanja javno pred kamerama zaokružio listu „Aleksandar Vučić- Srbija ne smije da stane“.

„Izjavom da mi iz Republike Srpske džaba glasamo u Srbiji i da ćemo uvijek biti Bosanci, Mijatović pokušava da nam ospori pravo da se osjećamo kao Srbi“, rekao je Dodik, poručivši Mijatoviću da može da se osjeća kako god hoće.

Simbolika

 „Tvrdnja o Bosancima je istorijski istrošena fraza još od Kalaja, i koliko god on težio da bude Bosanac, samo je proizvod neuspjelog etnoinženjeringa. Tanka je linija između toga da se razluči šta Vojin zapravo želi više da dokaže, da je Bosanac ili da nije Srbin“, napisao je Dodik između ostalog na društvenoj mreži Iks. Predsjednik RS je u izbornoj noći čestitao Vučiću na pobjedi rekavši da je „ponosan na ljude iz Republike Srpske koji su glasali na izborima i time pokazali dodatnu integraciju Srpske i Srbije.

Optužbi opozicije na glasove koji stižu iz RS dotakao se i Vučić u izbornoj noći, rekavši da se radi o zanemarljivom broju, koji ima simbolično značenje, te da taj broj ne može da utiče na rezultate izbora.

Predsjedavajuća Predsjedništva BiH Željka Cvijanović kaže da su neprihvatljive optužbe dijela opozicije u Srbiji na račun glasača iz Republike Srpske, te da to samo pokazuje političku nezrelost onih koji se za političku poziciju bore na pogrešan način.

„Mislim da su ljudi, pa i Republika Srpska i Srbija povezani i nema potrebe da niko pokazuje koliko je nizak ili primitivan, te da vrijeđa bilo koga na takav način“, reka je Cvijanovićeva, naglasivši da je Srbija pokazala da želi stabilnost i napredak, te da su ljudi takvu politiku prepoznali.

Paradoks političke scene

Specifičnost političke scene u Republici Srpskoj ogleda se u još jednom paradoksu. Ljuti politički protivnici aktuelne vlasti na čelu sa Miloradom Dodikom takođe bezrezervno podržavaju aktuelnu vlasti u Srbiji i Aleksandra Vučića. Čak su u maju ove godine na mitignu „Srbija nade“ u Beogradu, rame uz rame, bili opozicioni pravaci iz RS i najviše rukovodstvo ovog entiteta. Ta podrška nije izostala ni na ovim izborima.

„Nemam nikakvu sumnju u ovom slučaju da je aktuelna vlast, predvođena SNS-om u Srbiji, jako puno i na veoma značajne načine učestovala u pomaganju RS“, rekao je Vukota Govedarica iz Srpske demokratske strake, koji ne vidi ništa sporno u korištenju biračkog prava, koje je građanima ovog entiteta omogućilo dvojno držaljanstvo BiH i Srbije.

Ipak, izuzezaka ima. Jedini političar koji nije podržao aktuelnu vlast u Srbiji i koji je u više navrata kritikovao zloupotrebu ovog biračkog prava je Nebojša Vukanović iz Liste za pravdu i red. Vukanović je i jedini političar koji se nije odazvao pozivu na miting „Srbija nade“ u maju, takođe ističući da političari iz RS nema šta da traže u drugoj zemlji, na takvm skupovima.

Pandorina kutija

„Nije moralno da ja iz Trebinja odlučujem ko će biti gradonačelnik Beograda ili Novog Sada“, kaže Vukanović, ukazujući na, kako ga on zove, presedan koji je napravio dio opozicije u RS predvođen Draškom Stanivukovićem i Jelenom Trivić, koji su stali rame uz rame uz Vučića, skupa sa predstavnicima vlasti ovog entiteta. 

„Njihovi motivi i razlozi su jasni, to je lična i politička korist, želja da imaju podršku moćnih, a Vučić to nesporno jeste, dobijaju novac, resurse, političku podršku, medijski prostor, ali je otvorena Pandorina kutija, dat legitimitet izvozu, uvozu i organizovanom prevozu glasača, a ako Vučić uzvrati na isti način Dodiku, koga snažno i podržava 11 godina, biće onemogućene demokratske promjene u Srpskoj za dugo vremena, iako režim nema podršku većine naroda“, rekao je Vukanović.

Sve ovo dokaz je da postoji sistemski problem, kojem svjedočimo u svim izbornim procesima, kaže politička analitičarka iz Banjaluke, Tanja Topić. Neki od njih spadaju u domen krivičnih djela, a najgora je relativizacija cijelog procesa.

Izborni inžinjering

„Kada kažete, da, jeste se kralo, ali to ne utiče na izborni rezultat ili broj registrovanih glasača iz RS nije bitnije uticao na izborni rezultat, to je relazivizacija. Organizovan prevoz i fiktivna prijava su izborni inžinjering i sastavni su dio identiteta izbornih procesa, koji niti su demokratski, niti su fer“, kaže Topić, ističući da ne treba prećutati suštinu problema.

„Demokratiju određuju oni koji su na vlasti, oni kontrolišu sve poluge društva, sve institucije i dobar dio glava sopstvenih građana“, zaključuje Topić.

Zbog toga su su sve češći komentari dijela javnosti, koji nakon optužbi iz Srbije o prekrajanju volje građana glasanjem na ovaj način  ističu činjenicu o izrazito malom broju glasova iz RS, kojima se bave političari iz Srbije, umjesto da su politike usmjerili prema apstinentima, kojih je gotovo 50 odsto.

Ukupno je u konzularnim predstavništvima u BiH, prema do sada dostupnim podacima glasalo 7.580 od 11.500 upisanih birača. Po biračkim mjestima koja su dostavila podatke - Višegrad 893, Doboj 937, Zvornik 696, Mrkonjić Grad 152, Pale 276, Lopare 569, Prijedor 236, Banjaluka 821, Goražde 471, Doboj 938, Mostar 147, Trebinje 591, Drvar 201, Sarajevo 244, Rudo 409 građana. 

Pratite nas i na Facebooku, na Twitteru, na YouTube, kao i na našem nalogu na Instagramu